ก้นบุหรี่ ขยะชิ้นเล็กที่อันตรายมาก

เมื่อพูดถึงบุหรี่ หลายคนคงจะนึกถึงโทษของการสูบบุหรี่และสารพิษในควันบุหรี่ ที่เป็นสาเหตุสำคัญของโรคต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นโรคทางเดินหายใจอุดกั้นเรื้อรัง โรคถุงลมโป่งพอง โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมองตีบ และโรคมะเร็งปอด ซึ่งเป็นอันตรายต่อตัวผู้สูบ ผู้ใกล้ชิด และผู้ที่ได้รับควันบุหรี่ แต่โทษของบุหรี่ ไม่ได้เกิดกับตัวผู้สูบและผู้ได้รับสารพิษจากควันเท่านั้น แต่ยังส่งผลกระทบไปสู่สิ่งแวดล้อมอีกด้วย

องค์กรอนามัยโลก ระบุว่า 2 ใน 3 ของก้นบุหรี่ มักถูกทิ้งลงบนพื้นอย่างไร้ความรับผิดชอบ เมื่อทำความสะอาดถนน หรือท่อระบายน้ำ ไหลออกไปทางท่อระบายน้ำไปสู่ลำธาร แม่น้ำ และมหาสมุทร ซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลขององค์กร Truth Initiative ที่เปิดเผยว่า ในแต่ละปีทั่วโลกผลิตบุหรี่ราว 5.5 ล้านล้านมวน ซึ่งกลายเป็นขยะมหาศาลจะไปกระจุกและอุดตันตามท่อระบายน้ำ และองค์กร Ocean Conservancy ที่ระบุว่า โครงการทำความสะอาดชายหาดและทะเลที่ผ่านมา สามารถเก็บรวบรวมขยะที่เป็นก้นบุหรี่ได้แล้วกว่า 60 ล้านชิ้น โดยคิดเป็นกว่า 1 ใน 3 ของขยะที่เก็บได้ในทะเลทั้งหมด

ซึ่งก้นกรองบุหรี่เป็นขยะพลาสติก ประเภทเซลลูโลสอะซีเตต (Cellulose Acetate) เป็นประเภทเดียวกับที่ใช้ทำแผ่นฟิลม์กันแสงจอโทรทัศน์ ฟิลม์ถ่ายรูป และฝาครอบหลอดไฟ มีความเหนียวและทนทานต่อแรงกระแทก ซึ่งจะต้องใช้เวลาไม่ต่ำกว่า 10 ปี ในการย่อยสลาย นอกจากนี้ ก้นบุหรี่ที่ใช้แล้วยังมีเศษยาสูบที่มีสารท็อกซิน นิโคติน สารหนู ยาฆ่าแมลง นิโคตินเหล็ก สารก่อมะเร็ง และเอทิลฟีนอล เป็นส่วนประกอบ ที่ก่อให้เกิดสารพิษตกค้างในดิน น้ำ และสิ่งแวดล้อม และยังสามารถปนเปื้อนไปกับห่วงโซ่อาหารได้

อีกทั้ง การสูบบุหรี่ยังเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะโลกร้อน โดยมีรายงานระบุว่า การสูบบุหรี่เป็นสาเหตุของการเกิดไฟไหม้ร้อยละ 10 ของไฟไหม้ทั่วโลก สร้างความเสียหายแก่ชีวิตและทรัพย์สินจำนวนมาก เกิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซต์เพิ่มขึ้น
 
ทั่วโลกพยายามแก้ปัญหาขยะจากก้นบุหรี่ โดยการห้ามสูบบุหรี่ในที่สาธารณะและห้ามทิ้งก้นบุหรี่ลงพื้น จัดพื้นที่สูบบุหรี่และจัดหาที่เขี่ยบุหรี่ให้ มีการจัดเก็บค่าธรรมเนียมและภาษียาสูบ/บุหรี่ ในอัตราสูง เพื่อใช้ในการจัดการขยะจากก้นบุหรี่อย่างเหมาะสม รวมถึงการรณรงค์ให้ผู้สูบบุหรี่ตระหนักและใส่ใจในการทิ้งก้นบุหรี่อย่างถูกที่ถูกทาง โดยทิ้งลงถังขยะหรือที่เขี่ยบุหรี่ นอกจากนี้ บางประเทศยังออกมาตรการให้อุตสาหกรรมยาสูบต้องมีส่วนรับผิดชอบโดยให้เงินทุนสนับสนุนเพื่อทำความสะอาดต้นขั้วบุหรี่ และต้องให้ข้อมูลแก่ผู้บริโภคทราบถึงอันตรายของบุหรี่ต่อสุขภาพร่างกายและสิ่งแวดล้อมด้วย
 
สำหรับประเทศไทยเอง ก็มีมาตรการห้ามสูบบุหรี่ในสถานที่สาธารณะ เช่น สถานที่ราชการ สถานศึกษา โรงเรียน โรงพยาบาล สนามเด็กเล่น สถานที่ออกกำลังกาย สวนสาธารณะ วัด ตลาด ตู้โทรศัพท์สาธารณะ จุดรอผู้โดยสาร ป้ายรถเมล์ สนามบิน โดยได้มีการประกาศบังคับใช้แล้วตั้งแต่ปี  พ.ศ. 2562 และหากผู้ฝ่าฝืนจะมีโทษปรับไม่เกิน 5,000 บาท รวมถึงมาตรการห้ามสูบบุหรี่ในพื้นที่บริเวณชายหาด และพื้นที่ที่เชื่อมต่อจากชายหาด เช่น ร้านอาหาร ร้านขายของฝาก ของที่ระลึก สวนสาธารณะซึ่งมีพื้นที่เชื่อมต่อมาจากชายหาด เพื่อคุ้มครองทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ไม่ให้ได้รับความเสียหายจากการสูบบุหรี่และการทิ้งก้นบุหรี่ รวมทั้งการทิ้งขยะมูลฝอยต่างๆ ที่อาจเป็นอันตรายต่อระบบนิเวศชายฝั่งทะเลและบริเวณชายหาด

นอกจากมาตรการต่างๆ ที่หน่วยงานภาครัฐของแต่ละประเทศได้พยายามแก้ไขปัญหาจากขยะก้นบุหรี่ และนำมาบังคับใช้กับทั้งผู้ผลิตและผู้สูบบุหรี่แล้ว หน่วยงานภาคเอกชน สถาบันวิจัย สถานบันการศึกษาต่างๆ ยังได้พยายามศึกษา ค้นคว้าวิจัยที่จะนำก้นบุหรี่มารีไซเคิล เพื่อลดปัญหาที่จะเกิดจากขยะก้นบุหรี่ด้วย ยกตัวอย่างเช่น
 
บริษัทรีไซเคิลขยะในประเทศบราซิล ร่วมกับ University of Brasilia ได้ก่อตั้งโรงงานแปรรูปก้นบุหรี่ที่เหลือจากการสูบมาผลิตเป็นกระดาษ โดยกระดาษ A4 1 แผ่น จะใช้ก้นบุหรี่ประมาณ 35-50 ชิ้น
 
Royal Melbourne Institute of Technology University ในประเทศออสเตรเลีย ได้คิดค้นและผลิตอิฐดินเผาก่อสร้างจากก้นบุหรี่ ซึ่งพบว่า ส่วนประกอบเพียง 1% ของก้นบุหรี่ สามารถทำให้อิฐดินเผาก็มีความแข็งแรงเทียบเท่าอิฐทั่วไป เป็นฉนวนกันความร้อนได้ดี แถมใช้พลังงานน้อยกว่าในการผลิตได้ถึง 10%

นิสิตวิทยาลัยนวัตกรรมสื่อสารสังคม มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ได้พัฒนานำขยะก้นบุหรี่ไปรีไซเคิลเป็นคอนกรีตทนไฟ เพราะคุณสมบัติของเซลลูโลสอะซีเตต จะช่วยสร้างความเหนียวและไม่ติดไฟ สามารถนำไปเป็นส่วนประกอบของคอนกรีตทนไฟ ให้มีความแข็งแรงมากขึ้น ไม่แตกหักง่าย

บริษัท New Mexico-based Santa Fe Natural Tobacco Co ในเครือของ Reynolds American Inc บริษัทผู้ผลิตบุหรี่รายใหญ่อันดับสองของประเทศสหรัฐอเมริกา ร่วมมือกับบริษัท TerraCycle Inc ได้รีไซเคิลก้นบุหรี่ โดยการอัดเป็นเม็ดสำหรับผลิตม้านั่งในสวนสาธารณะ แผ่นพลาสติกใช้รองสินค้าในการขนส่ง และหมอนรถไฟ
 
จะเห็นได้ว่า ถ้าหลายๆ ฝ่าย เข้าใจและตระหนักถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เกิดจากขยะก้นบุหรี่แล้ว จะนำไปสู่การคิดค้นวิธีแก้ไขปัญหาและพัฒนาวิธีการจัดการที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อมโดยรวม





ที่มาข้อมูล:
https://greennews.agency/?p=16092
https://greennews.agency/?p=19200
https://bit.ly/3l9gKUW
https://1th.me/p0Zvq 
https://1th.me/umwld 
https://home.maefahluang.org/17567726/nosmokingday 
https://mgronline.com/greeninnovation/detail/9620000051943
https://bit.ly/2X54lJT
https://projects.dmcr.go.th/miniprojects/57/22819
https://www.bbc.com/thai/features-45396164
https://thaimsw.pcd.go.th/newsdetail.php?id=142
https://mgronline.com/greeninnovation/detail/9630000086891
https://workpointtoday.com/cigarette-butts/ 
https://greendigitallibrary.deqp.go.th/news/detail/632 
https://www.komchadluek.net/news/265403 
http://plastic.oie.go.th/ReadArticle.aspx?id=7224