เลือกงานด้วยใจ อยู่กับงานได้นาน | ดร.พิริยะ ผลพิรุฬห์
ด้วยการเติบโตมาในยุคแห่งเทคโนโลยี คนรุ่นใหม่จึงมีพฤติกรรมและวิถีการใช้ชีวิตที่แตกต่างจากคนรุ่นเก่า ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทั้งในเชิงเศรษฐกิจและสังคม โดยเฉพาะเรื่องของการทำงาน ศาสตราจารย์ ดร.พิริยะ ผลพิรุฬห์ ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาพัฒนาการเศรษฐกิจสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) มีคำแนะนำดีๆ ให้คนรุ่นใหม่ได้เตรียมตัวกับตลาดแรงงานที่กำลังรออยู่ รวมไปถึงแนวทางให้องค์กรหรือหน่วยงานนำไปปรับใช้ เพื่อตอบรับวิถีการทำงานของคนรุ่นใหม่มากขึ้น
คนรุ่นใหม่ในความเปลี่ยนแปลง
คนรุ่นใหม่เติบโตมากับเทคโนโลยีที่มีความสะดวกสบาย ประโยชน์คือการปรับตัวได้ง่ายกับสิ่งที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว แต่เมื่อต้องพึ่งพาสิ่งเหล่านี้มากๆ ก็ทำให้ลดความอดทนและความเชื่อมั่นในชีวิตลง ซึ่งพฤติกรรมและวิถีชีวิตตรงนี้ก็ส่งผลในเชิงของสังคมและเชิงเศรษฐกิจ หากถามผมว่าคนรุ่นใหม่หรือเด็กรุ่นใหม่ควรเรียนอะไรดี เพื่อให้จบออกมามีงานดีมีอนาคตที่สดใส สำหรับผมคือหนึ่ง เรียนหรือทำอะไรก็ได้ที่ชอบหรือรัก สอง เรียนหรือทำอะไรก็ได้ที่เก่งหรือถนัดในเรื่องนั้น และที่สำคัญที่สุดก็คือ สาม เรียนหรือทำอะไรก็ได้ที่จะเป็นประโยชน์กับสังคมและกับโลก ถ้าทำได้ทั้งสามข้อ เราจะเป็นคนหนึ่งที่ถือได้ว่า ประสบความสำเร็จในชีวิต โดยไม่ใช้เงินเป็นที่ตั้ง เพราะการเรียนหรือทำงานอะไรที่ใช้เงินเป็นตัวนำจะไม่นำมาซึ่งความสุข ความอิ่มเอม และความสำเร็จอย่างแท้จริง
โลกแรงงานต้องการทักษะชีวิต
ในอนาคตโลกต้องการคนที่ทำงานเป็น ทักษะของคนที่ทำงานเป็น คือทักษะที่อยู่นอกเหนือจากวิชาชีพที่คนนั้นๆ จบมา ซึ่งมีการคาดการณ์ว่าในอีกแค่ 5 ปี ทักษะแรงงานที่จำเป็นคือทักษะชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการทำงานเป็นทีม ทักษะในเรื่องของความยืดหยุ่น เพราะเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงคุณต้องมีความยืดหยุ่นเพื่อที่จะจัดการได้ ทักษะในเรื่องความคิดสร้างสรรค์ ต้องวิเคราะห์และต่อยอดได้ ทักษะในเรื่องของความเข้าอกเข้าใจผู้อื่น ซึ่งคนรุ่นใหม่ยังน่าเป็นห่วง เพราะเมื่อกลับไปมองภูมิหลังแล้ว ส่วนใหญ่จะเป็นลูกคนเดียว พ่อแม่ต้องการสร้างความเป็นเลิศทางวิชาการ จึงสวนทางกับทักษะที่โลกสมัยใหม่ต้องการนั่นเอง
เริ่มต้นจากความชอบ ลงมือทำด้วยความรัก
โอกาสในการประกอบอาชีพของคนรุ่นใหม่ยังมีอยู่เยอะแยะมหาศาล ปัญหาคือไม่ใช่เรื่องการหางานทำ แต่เป็นเรื่องของคนรุ่นใหม่จะหางานทำอย่างไรที่เขาจะเรียนรู้ว่าเขามีความชอบกับงานนั้นจริงๆ แล้วถ้าเขาสามารถทำงานสมความปรารถนาที่เขาต้องการได้จริง เขาก็จะทำได้ดี แล้วก็จะก้าวหน้ากับงานนั้นๆ และไม่จำเป็นจะต้องเป็นผู้ประกอบการเสมอไป เป็นงานอะไรก็ได้ที่ทำให้เขามีแนวคิดดี มีความสร้างสรรค์ในการที่จะพัฒนางานที่เขามีอยู่ให้มีมูลค่าเพิ่มมากขึ้น ความสามารถที่มีก็จะถูกนำออกมาใช้ได้อย่างเต็มที่ นอกจากความรักความหลงใหลในงานแล้วก็ต้องมาดูต่อว่าระบบการศึกษาเอื้ออะไรให้บ้าง อย่างตอนนี้มหาวิทยาลัยชั้นนำในอเมริกา เริ่มจะตั้งเป้าหมายว่าไม่ให้มีคณะเกิดขึ้น หมายความว่านักศึกษาไม่จำเป็นต้องเรียนคณะวิศวกรรมศาสตร์เพื่อจบมาเป็นวิศวกร แต่ให้ตอบตัวเองได้ว่าสุดท้ายคุณอยากเป็นอะไร แล้วหลังจากนั้นจึงรู้ว่าคุณต้องเรียนอะไร คุณถึงจะทำอาชีพนั้นได้ดี ถ้าโลกของการศึกษากับโลกของการทำงานใกล้เคียงกันมากที่สุด ทั้งตลาดแรงงานและคนทำงานก็จะอยู่ด้วยกันได้อย่างยั่งยืน
ตอบรับไลฟ์สไตล์คนรุ่นใหม่
ธุรกิจที่จะมาเสริมกับคนรุ่นใหม่คือธุรกิจที่ต้องมีลักษณะแบบพวกเขา นั่นคือต้องมีความรวดเร็ว ความสะดวก มีภาพลักษณ์ที่แปลกใหม่ เน้นความมีตัวตน อาทิ ร้านกาแฟที่ดูดีราคาสูง ทำไมขายได้กับคนรุ่นใหม่ เพราะเป็นสถานที่ที่ทำให้เขาดูมีตัวตน แล้วทำไมธุรกิจประเภทสตาร์ทอัพเป็นที่นิยมของคนรุ่นใหม่ ก็เพราะเป็นอะไรที่รวดเร็วในการประสบความสำเร็จที่เกิดจากไลฟ์สไตล์ชีวิตของพวกเขานั่นเอง
ปรับตัว-ศึกษาตัวตนคนรุ่นใหม่
ทุกๆ องค์กรอาจพบปัญหาการเข้าออกของพนักงาน ซึ่งแต่ละองค์กรก็จะมีการจัดการบุคลากรที่แตกต่างกันออกไป อย่างไรก็ตามบริบทที่ใกล้เคียงกันคือ การเพิ่มเงินเดือนไม่ใช่ตัวช่วยเสมอไป องค์กรที่ดีจึงควรจะเข้าใจความเป็นคนรุ่นใหม่ ต้องรู้ว่าพวกเขาชอบความท้าทาย งานจึงควรมาในรูปแบบการกระตุ้นความคิดให้ตกผลึกออกมาเป็นรูปเป็นร่าง นอกจากนี้คนรุ่นใหม่ยังต้องการการยอมรับ ระบบการชื่นชมจึงสำคัญเพื่อเสริมสร้างกำลังใจในการทำงาน รวมไปถึงความก้าวหน้าที่รวดเร็ว หัวหน้าจึงจำเป็นต้องใส่ใจและให้ความสำคัญกับพวกเขาตลอดเวลา แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นสิ่งที่สำคัญที่สุดคือวัฒนธรรมองค์กรที่ควรจะมีความสุขเป็นตัวตั้ง เพราะความสุขในการทำงานคือจุดเริ่มต้นของความสำเร็จ
คนรุ่นใหม่ในความเปลี่ยนแปลง
คนรุ่นใหม่เติบโตมากับเทคโนโลยีที่มีความสะดวกสบาย ประโยชน์คือการปรับตัวได้ง่ายกับสิ่งที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว แต่เมื่อต้องพึ่งพาสิ่งเหล่านี้มากๆ ก็ทำให้ลดความอดทนและความเชื่อมั่นในชีวิตลง ซึ่งพฤติกรรมและวิถีชีวิตตรงนี้ก็ส่งผลในเชิงของสังคมและเชิงเศรษฐกิจ หากถามผมว่าคนรุ่นใหม่หรือเด็กรุ่นใหม่ควรเรียนอะไรดี เพื่อให้จบออกมามีงานดีมีอนาคตที่สดใส สำหรับผมคือหนึ่ง เรียนหรือทำอะไรก็ได้ที่ชอบหรือรัก สอง เรียนหรือทำอะไรก็ได้ที่เก่งหรือถนัดในเรื่องนั้น และที่สำคัญที่สุดก็คือ สาม เรียนหรือทำอะไรก็ได้ที่จะเป็นประโยชน์กับสังคมและกับโลก ถ้าทำได้ทั้งสามข้อ เราจะเป็นคนหนึ่งที่ถือได้ว่า ประสบความสำเร็จในชีวิต โดยไม่ใช้เงินเป็นที่ตั้ง เพราะการเรียนหรือทำงานอะไรที่ใช้เงินเป็นตัวนำจะไม่นำมาซึ่งความสุข ความอิ่มเอม และความสำเร็จอย่างแท้จริง
โลกแรงงานต้องการทักษะชีวิต
ในอนาคตโลกต้องการคนที่ทำงานเป็น ทักษะของคนที่ทำงานเป็น คือทักษะที่อยู่นอกเหนือจากวิชาชีพที่คนนั้นๆ จบมา ซึ่งมีการคาดการณ์ว่าในอีกแค่ 5 ปี ทักษะแรงงานที่จำเป็นคือทักษะชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการทำงานเป็นทีม ทักษะในเรื่องของความยืดหยุ่น เพราะเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงคุณต้องมีความยืดหยุ่นเพื่อที่จะจัดการได้ ทักษะในเรื่องความคิดสร้างสรรค์ ต้องวิเคราะห์และต่อยอดได้ ทักษะในเรื่องของความเข้าอกเข้าใจผู้อื่น ซึ่งคนรุ่นใหม่ยังน่าเป็นห่วง เพราะเมื่อกลับไปมองภูมิหลังแล้ว ส่วนใหญ่จะเป็นลูกคนเดียว พ่อแม่ต้องการสร้างความเป็นเลิศทางวิชาการ จึงสวนทางกับทักษะที่โลกสมัยใหม่ต้องการนั่นเอง
เริ่มต้นจากความชอบ ลงมือทำด้วยความรัก
โอกาสในการประกอบอาชีพของคนรุ่นใหม่ยังมีอยู่เยอะแยะมหาศาล ปัญหาคือไม่ใช่เรื่องการหางานทำ แต่เป็นเรื่องของคนรุ่นใหม่จะหางานทำอย่างไรที่เขาจะเรียนรู้ว่าเขามีความชอบกับงานนั้นจริงๆ แล้วถ้าเขาสามารถทำงานสมความปรารถนาที่เขาต้องการได้จริง เขาก็จะทำได้ดี แล้วก็จะก้าวหน้ากับงานนั้นๆ และไม่จำเป็นจะต้องเป็นผู้ประกอบการเสมอไป เป็นงานอะไรก็ได้ที่ทำให้เขามีแนวคิดดี มีความสร้างสรรค์ในการที่จะพัฒนางานที่เขามีอยู่ให้มีมูลค่าเพิ่มมากขึ้น ความสามารถที่มีก็จะถูกนำออกมาใช้ได้อย่างเต็มที่ นอกจากความรักความหลงใหลในงานแล้วก็ต้องมาดูต่อว่าระบบการศึกษาเอื้ออะไรให้บ้าง อย่างตอนนี้มหาวิทยาลัยชั้นนำในอเมริกา เริ่มจะตั้งเป้าหมายว่าไม่ให้มีคณะเกิดขึ้น หมายความว่านักศึกษาไม่จำเป็นต้องเรียนคณะวิศวกรรมศาสตร์เพื่อจบมาเป็นวิศวกร แต่ให้ตอบตัวเองได้ว่าสุดท้ายคุณอยากเป็นอะไร แล้วหลังจากนั้นจึงรู้ว่าคุณต้องเรียนอะไร คุณถึงจะทำอาชีพนั้นได้ดี ถ้าโลกของการศึกษากับโลกของการทำงานใกล้เคียงกันมากที่สุด ทั้งตลาดแรงงานและคนทำงานก็จะอยู่ด้วยกันได้อย่างยั่งยืน
ตอบรับไลฟ์สไตล์คนรุ่นใหม่
ธุรกิจที่จะมาเสริมกับคนรุ่นใหม่คือธุรกิจที่ต้องมีลักษณะแบบพวกเขา นั่นคือต้องมีความรวดเร็ว ความสะดวก มีภาพลักษณ์ที่แปลกใหม่ เน้นความมีตัวตน อาทิ ร้านกาแฟที่ดูดีราคาสูง ทำไมขายได้กับคนรุ่นใหม่ เพราะเป็นสถานที่ที่ทำให้เขาดูมีตัวตน แล้วทำไมธุรกิจประเภทสตาร์ทอัพเป็นที่นิยมของคนรุ่นใหม่ ก็เพราะเป็นอะไรที่รวดเร็วในการประสบความสำเร็จที่เกิดจากไลฟ์สไตล์ชีวิตของพวกเขานั่นเอง
ปรับตัว-ศึกษาตัวตนคนรุ่นใหม่
ทุกๆ องค์กรอาจพบปัญหาการเข้าออกของพนักงาน ซึ่งแต่ละองค์กรก็จะมีการจัดการบุคลากรที่แตกต่างกันออกไป อย่างไรก็ตามบริบทที่ใกล้เคียงกันคือ การเพิ่มเงินเดือนไม่ใช่ตัวช่วยเสมอไป องค์กรที่ดีจึงควรจะเข้าใจความเป็นคนรุ่นใหม่ ต้องรู้ว่าพวกเขาชอบความท้าทาย งานจึงควรมาในรูปแบบการกระตุ้นความคิดให้ตกผลึกออกมาเป็นรูปเป็นร่าง นอกจากนี้คนรุ่นใหม่ยังต้องการการยอมรับ ระบบการชื่นชมจึงสำคัญเพื่อเสริมสร้างกำลังใจในการทำงาน รวมไปถึงความก้าวหน้าที่รวดเร็ว หัวหน้าจึงจำเป็นต้องใส่ใจและให้ความสำคัญกับพวกเขาตลอดเวลา แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นสิ่งที่สำคัญที่สุดคือวัฒนธรรมองค์กรที่ควรจะมีความสุขเป็นตัวตั้ง เพราะความสุขในการทำงานคือจุดเริ่มต้นของความสำเร็จ
